Bilinçdışı içeriği bilince getirmeyi amaçlayan, nevroz konusunda uzmanlaşmış bir terapi şekli; analitik terapi olarak da adlandırılır, temelleri C.G. Jung tarafından geliştirilen düşünce okuluna dayanır ve analitik (veya kompleks) psikoloji denir.

“[Jungiyen analiz] sadece taşları gelişim yolundan kaldırmak için bir araçtır, bir yöntem değil… Yön verme girişiminden feragat etmek ve sadece analizin ortaya çıkardığı her şeyi rahatlıkla çalışmak daha iyidir, böylece hasta ortaya çıkanı net bir şekilde görebilir ve uygun sonuçlar çıkarabilir. Kişi, kendisinin elde edemediği hiçbir şeye uzun vadede inanmayacaktır ve otoriteden devraldığı ne varsa kişiyi sadece çocuk bırakır… Analiz sanatı, hastayı tüm hatalı yollarında takip etmek ve böylece başıboş koyunlarını bir araya toplamaktır.” [C. G. Jung, “Psikanalizde Bazı Önemli Noktalar,” CW 4, par. 643.]

“Jungiyen analizin, bireyin bir süreliğine teslim olduğu ve daha sonra iyileşmiş şekilde içinden çıktığı “tedavi” gibi bir şey olduğuna dair yaygın bir önyargı vardır. Bu, psikanalizin ilk günlerinden kalan sıradan bir hatadır. Analitik tedavi, doktor yardımıyla elde edilen psikolojik tutumun yeniden şekillendirilmesi olarak tanımlanabilir. … [Ancak] uzun bir süre boyunca koşulsuz olarak geçerli olan bir değişiklik görülmez.” [“Üstün İşlev,” CW 8, par. 142.]

Jung başlangıçta bilinçdışının analizi ve anamnestik analiz (psikanaliz) arasında bir ayrım yapmıştı. O, kasıtlı olarak “psikanaliz” yerine analiz ifadesini kullandı: “Bu terimi tamamen Freudyenlere bırakmak istiyorum. Psikanaliz ile anladıkları şey sadece bir teknik değil, Freud’un cinsel teorisine dogmatik olarak bağlı ve buna dayanan bir yöntemdir. Freud, psikanaliz ve cinsel teorisinin tartışmasız bir şekilde evlilik yaptığını açıkça ilan ettiğinde farklı bir yola çıkmak zorunda kaldım.” (“Analitik Psikoloji ve Eğitim,” CW 17, par. 180). Anamnestik analiz, öncelikle zaten mevcut olan veya kolayca akla getirilen bilincin içeriğiyle ve egoyu desteklemek veya güçlendirmekle ilgilidir. Psikanalizde bilinçdışı sadece dolaylı bir faktördür.

“Nevrotik gelişimin olağan seyrini bilen deneyimli bir analist, hastanın bazı boşlukları doldurmasına yardımcı olacak sorular ortaya koyacaktır. Çoğu zaman bu prosedür tek başına büyük terapötik değere sahiptir çünkü analist, hastanın nevrozunun ana faktörlerini anlamasını sağlar ve sonunda onu kararlı bir tutum değişikliğine götürebilir.” [“Analitik Psikoloji ve Eğitim,” CW 17, par. 177.]

Bilinçdışının analizi, bilinçli materyal tükendiğinde ve nevrozda hala tatmin edici bir çözülme olmadığında başlar;  bilinçsiz materyalle, özellikle de rüyalarla doğrudan başa çıkacak kadar güçlü bir ego gerektirir. Jung, bu anlamdaki analizin özellikle yaşamın ikinci yarısındaki psikolojik sorunlara uygun olduğuna inanıyordu, ancak o zaman bile dikkatli olduğunu ifade etmişti.

“Bilinçli tutumun tutarlı desteği kendi içinde yüksek bir terapötik değere sahiptir. … Bilinçdışının analizinin her durumda kullanılması gereken tek ve her derde deva ilaç olduğunu hayal etmek tehlikeli bir önyargı olacaktır. Analiz, daha çok cerrahi bir operasyon gibidir ve bıçağa sadece diğer yöntemler başarısız olduğunda başvurmalıyız. Kendini gizlemediği sürece bilinçdışı yalnız bırakılmalıdır.” [“Aktarım Psikolojisi,” CW 16, par. 381.]

Analitik çalışmalarında Jung tanı ve prognozdan kaçındı. Sistematik bir teknik ya da yöntem kullanmadı. Analistin kişiliğinin ve psikolojik eğiliminin tam nesnelliği imkânsız hale getirdiğini kabul etmesine rağmen amacı, her vakaya minimum ön varsayımlarla yaklaşmaktı.

“İdeal olan, doğal olarak hiçbir varsayımda bulunmamak olacaktır. Ama bu, kişi en titiz özeleştiriyi yapsa bile imkânsızdır çünkü kişi varsayımlarının en büyüğüdür ve kendi en ağır sonucudur. [Aktarım Psikolojisi,” CW 16, par.543.]

Jung ayrıca, analistlik eğitiminin kapsamlı bir kişisel analize sahip olması gerektiği konusunda ısrarcıydı:

“Doktorun kişiliğini iyileştirici veya zararlı bir faktör olarak ön plana yerleştirmeyi öğrendik; … şimdi talep edilen şey doktorun kendi dönüşümüdür – eğitimcinin kendi kendini eğitimidir. … Doktor artık başkalarının zorluklarını tedavi ederek kendi zorluğundan kaçamaz: zararlı bir apseden mustarip olan adam cerrahi bir operasyon yapmaya uygun değildir. [“Modern Psikoterapi Sorunları,” CW 16, par. 172.]

©Daryl Sharp’ın Jung Lexicon’undan.

*

Jungian Analysis